Elektrik ve doğalgaz zamlarının geri çekilmesi talebiyle Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne bağlı odalar, Enerji Bakanlığı önünde ortak açıklama yaptı.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Elektrik ve Doğalgaza yapılan zamların geri çekilmesi talebiyle, Enerji, Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası, Maden Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası ve Kimya Mühendisleri Odası, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı önünde basın açıklaması yaptı. Açıklamaya CHP milletvekilleri Özkan Yalım, Yüksel Mahsur Kılıç, Süleyman Girgin, Tacettin Bayır, İlami Özcan Aygun, Kadim Durmaz ve Yıldırım Kaya destek verdi.
Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener’in okuduğu ortak bildiride, EPDK’nın yürürlüğe koyduğu fahiş zamların, özel elektrik şirketlerinin tüm tüketiciler üzerinden elde ettiği kazançlarını katlayan boyutlarda olduğunu söylendi. Yener, “EPİAŞ Ocak ayında teklif edilebilecek en yüksek fiyatın 134,5 kuruş/kWh olduğunu açıklamışken, EPDK’nın elektrik fiyat tarifelerinde yer alan enerji bedellerini, bu rakamlardan çok daha yüksekte tutması, özel elektrik şirketlerinin açık seçik biçimde kollanması anlamına gelmektedir” dedi.
“EPDK kararına göre tedarik şirketleri EÜAŞ’dan kWh’ı 31.56 kuruşa elektrik satın alabilecekler ama aylık tüketimi 150 kWh’ı geçen konut aboneleri, aşan kısım için 135 kuruş/kWh; ticarethaneler ise tükettikleri her kWh için 189 kuruş/kWh ödeyeceklerdir. Yani EPDK, EÜAŞ’ın tedarik şirketlerine düşük fiyatla elektrik satışını ve bu şirketlerin elektriği tüketicilere 4-6 kat çok daha yüksek fiyatlarla satmasını uygun bulmaktadır” diyen Yener sözlerini şöyle sürdürdü:
“Konut abonelerine yeni kazık, kademeli faturalandırma uygulaması. EPDK tarafından onaylanarak uygulamaya giren elektrik tarifelerinde meskenler için kademeli tarife belirlenmiştir. Mesken tarifeleri, tüketimin gerçekleştiği zaman dilimi içindeki gün sayısı dikkate alınmak üzere günlük 5 kWh’lik tüketim baz alınarak iki kademe olarak fiyatlandırılmıştır. Buna göre, meskenlerde alçak gerilim(AG) tek zamanlı abone grubu tarife faturaya esas günlük ortalama 5 kWh (150 kWh/ay) tüketim miktarı altındaki elektrik birim fiyatlarına yüzde 50; günlük ortalama 5 kWh tüketim miktarı üstündeki elektrik birim fiyatlarına da yüzde 125 zam yapılmıştır.
“Fiyatlar sanayi(AG) ve ticarethane (AG) abonelerinde yüzde 125, tarımsal sulamada yüzde 91,98 zamlanmıştır. Fahiş oranlardaki bu zamlar iktidarın tasarruf, verimlilik, dar gelirli vatandaşlara yönelik iyileştirme iddialarının tamamen göstermelik olduğunu ortaya koymuştur. Türkiye’de 4 kişilik bir hanenin aylık asgari elektrik tüketimi 230 kWh’dir ve Aralık 2021’de bir ailenin buna göre ödediği fatura toplamı aylık en az 210,58 TL iken, Ocak 2022 itibarıyla aylık faturası yüzde 76 artarak 370,80 TL’ye çıkacaktır.”
‘TARIM SEKTÖRÜ DE OLUMSUZ ETKİLENDİ’
“2021 yılı içinde her ay doğalgaz fiyatlarına zam yapan BOTAS’ın gaz satış fiyatları; Ocak 2022’de yapılan yüksek oranlı zamla birlikte, Ocak-2021 Ocak 1922 döneminde konut aboneleri için yüzde 47,1, ticari işletmeler ve küçük sanayi işletmeleri için yüzde 76,6, büyük sanayi işletmeleri için yüzde 345,5, elektrik santralları için yüzde 290,4 artmıştır. Diğer yandan konut ve küçük işyerlerinin doğalgaz faturaları, BOTAŞ’in yaptığı zamların yanı sıra özel doğalgaz dağıtım şirketlerinin BOTAŞ’tan aldıkları gazın fiyatına ekledikleri ve sürekli artan Sistem Kullanım Bedelleri ile artmaktadır. Fiyat artışlarının sürekli olarak yansıtıldığı Sistem Kullanım Bedeli ve vergiler, tüketicinin ödediği tutarın üçte birine ulaşmaktadır. Fahiş enerji zamları, yurttaşlarımızın gündelik yaşamı ve sanayi üretimi kadar, tarım ve de sektörünü de olumsuz etkilemektedir.”
‘TÜRKİYE PLANLAMA KURUMU KURULMALIDIR’
“Toplum yararına büyümeyi, istihdamı, adil bölüşümü, bölgeler arasındaki ve toplumdaki gelir dağılımı eşitsizliklerini gidermeyi, temel bilimleri, yüksek teknolojili üretimi temel alan bir sanayi geliştirmeyi; eğitim, sağlık, enerji, ulaşım, konut vb. hizmetlerin kamu eli ile verilmesini, yani toplumsal kalkınmayı planlayacak Türkiye Planlama Kurumu(TPK) kurulmalıdır. Bu kurum ve ETKB’nin ortak çalışmalarıyla ve konunun tüm taraflarının içinde yer alacağı Ulusal Enerji Platformu oluşturulmalıdır. Bu platform ve TPK ile eşgüdüm içinde birlikte çalışmak üzere ETKB bünyesinde Ulusal Enerji Strateji Merkezi kurulmalıdır. Bunlarla birlikte bir üst kurum olarak; Türkiye Elektrik Kurumu(TEK) kurulmalıdır. Önerdiğimiz bu yapı içinde iletim faaliyetleri, üst kuruluş TEK bünyesinde, kamu iletim işletmesi Türkiye Elektrik Iletim AŞ(TEIAȘ) tarafından yürütülecektir.”
Talepler ise şu şekilde sıralandı:
-Elektrik fiyatlarındaki artışlar fahiştir, kabul edilemez. Zamlar geri alınmalıdır.
-Elektrikte konutlar için düşük tarife sınırı aylık 230 kWh’a yükseltilmelidir.
-150 kWh elektrik yardımı uygulaması şeffaflaşmalı, ölçütleri kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Yoksul ailelere elektrik yardım sınırı da aylık 230 kWh’a yükseltilmelidir.
-Konutlarda elektrik, doğalgaz ve suda KDV oranı yüzde l’e düşürülmelidir. 5. Maddi imkansızlık nedeni ile faturalarını ödeyemeyenlerin elektrik, gaz ve suyu kesilmemeli, kamu kaynaklarından sağlanacak desteklerle, yurttaşların karanlıkta, soğukta ve susuz kalmaları önlenmelidir.
-Hızla artan fiyatlar karşısında düşük ücretleri de hızla gerileyen çalışan ve emeklilerin gelirleri insanca yaşamalarına imkan verecek düzeye yükseltilmelidir.